Posts Tagged ‘Besim Atalay (1882 – 1965)’

Besim Atalay

Cuma, Haziran 29th, 2012

Türk dilbilimci, yazar. Uşak’ta medrese eğitimi gördü. Din öğrenimini Istanbul’da da sürdürerek icazet aldı (1909). Öğretmenlik, milli eğitim müdürlüğü yaptı. Silifke’de Müdafaayı hukuk cemiyeti’ni kuranlar arasındaydı; Kurtuluş savaşı’nı destekleme çalışmalarını Uşak’ta sürdürdü. Ankara’ya giderek milli eğitim bakanlığı’nda hars (kültür) müdürlüğü yaptı. Bu görevi sırasında halk ağzından söz derleme

çalışmasını gerçekleştirdi.

1920’de Kütahya milletvekili olarak girdiği TBMM’de görevini yedi dönem sürdürdü. Türk dil kurumu’nda yönetici olarak çalıştı (1932-1951). Türkçenin biçimbilgisiyle ilgili incelemeler yayımladı. Türk dili kuralları (1931), Türkçemizde –men, -man (1940), Türk dilinde ekler ve kökler üzerine bir deneme (1942), Türkçede kelime yapma yolları (1946). Türk dilinin tarihsel dönemleriyle ilgili bazı dil yapıtlarını günümüz Türkçesine çevirerek bilimsel yayınlarını yaptı:

Divanü lügat it-türk (5 cilt, 1939-1943),

Et-Tuhfet üz-zekiyye fi’l lügat it-Türkiyye (1946)

Müyessiret ül-ulum (1946)vb.

Tarikat (Bektaşilik ve edebiyatı, 1921),

Din (Müslümanlara öğütler, 1923; Tanrı kitabından

namaz türeleri, 1944 vb.) konuları üzerinde de durmuş,

Kuran’ı türkçeye çevirmiştir (Tanrı kitabı, 1962).

1965 yılında vefat etmiştir.

Kaynak: BÜYÜK LAROUSSE SÖZLÜK VE ANSİKLOPEDİSİ. Milliyet yayını