İstanbul Ticaret Odası (İTO) İstanbul’da giyim, ev eşyası ile kültür, eğitim ve eğlence harcamaları gruplarında fiyat artışları izlenmesine rağmen, gıda, konut, sağlık ve kişisel bakım ile ulaştırma ve haberleşme harcamaları gruplarında kaydedilen fiyat azalışlarının genel enflasyonu azaltıcı yönde etkili olduğunu bildirdi.
İTO verilerine göre, perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan ve 2012 Mayıs ayında yüzde 1,12 oranında artış gösteren 1995 bazlı İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, haziran ayında yüzde 0,61 oranında düştü.
Haziran ayında akaryakıt ürünlerinde yapılan aşağı yönlü fiyat ayarlamalarının yanı sıra yaş, kuru sebze ve meyve grubundaki bazı ürünlerde arz fazlalığına dayalı fiyat azalışları, sağlık sektöründe bazı ilaçların fiyatlarındaki gerilemeler bu ayki enflasyon üzerinde etkili oldu.
Sağlık ve kişisel bakım harcamalarında yüzde 1,30, konut harcamalarında yüzde 1,29, gıda harcamalarında yüzde 1,09, ulaştırma ve haberleşme harcamalarında 0,41 oranında azalış izlenirken, giyim harcamaları yüzde 2,36, kültür, eğitim ve eğlence harcamaları yüzde 1,44, ev eşyası harcamaları ise yüzde 0,24 oranında artış gösterdi.
Geçen yıl haziran ayında yüzde 6,43 olan yıllık perakende fiyat artış oranı, 2012 yılının aynı ayında önceki yıla göre yüzde 10,63 olarak gerçekleşti. Yıllık ortalama artış oranı ise 2011 Kasım ayından itibaren girdiği artış eğilimini devam ettirerek, 2012 Haziran ayında yüzde 8,64 oranına ulaştı.
-Toptan fiyatlar yüzde 1,18 azaldı-
Toptan fiyat hareketlerini yansıtan ve 2012 Mayıs ayında yüzde 0,08 oranında artan Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise haziran ayında yüzde 1,18 oranında artış gösterdi.
Global gelişmelere bağlı olarak dünya enerji ve emtia borsalarındaki aşağı yönlü fiyat hareketlerinin yanı sıra yurt içi borsalardaki arz kaynaklı fiyat azalışları indeksi oluşturan tüm alt gruplarda fiyat azalışlarına yol açarak bu ayki genel indeks azalışının ana nedenlerini oluşturdu.
Haziran ayında, yakacak ve enerji maddelerinde yüzde 4,15, madenlerde yüzde 2,01, işlenmiş maddelerde yüzde 1,96, gıda maddelerinde yüzde 0,66, mensucatta yüzde 0,26, inşaat malzemelerinde 0,21, kimyevi maddelerde 0,15 oranında azalış izlendi.
Yıllık fiyat artış oranı, 2012 yılı Haziran ayında bir önceki yıla göre yüzde 9,09, yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 12,53 olarak gerçekleşti.
-”Avrupa’daki krizin dünya ekonomisine zarar verme riski devam ediyor-
İTO’nun değerlendirmesine göre, haziran ayında Avrupa’daki borç krizinin sarmal hale gelerek dünya ekonomisine ciddi zarar verme riskinin 2012 Haziran ayında da devam ettiği vurgulanarak, şunlar kaydedildi:
”Yüksek ve artan ülke borçları, zayıf bankacılık yapısı, aşırı mali konsolidasyon ile düşük büyüme kısır döngüyü artırmıştır. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin’in büyüme hızının yavaşlamış olması da küresel görünümü olumsuza çeviren diğer bir etkeni oluşturmuştur.
ABD’de üretimdeki gerilemeye paralel olarak ham petrol stoklarındaki beklenmeyen artış ve en büyük tüketici konumundaki Çin’in üretimindeki gerileme petrol fiyatlarını son sekiz ayın en düşük noktasına getirirken, maden borsalarında da gerilemeye neden olmuştur. Bunun sonucu özellikle gelişmekte olan ülkelerde enerji fiyatlarının enflasyon üzerindeki baskısı nispi olarak azalmıştır.
Akaryakıt ve emtia fiyatlarında görülen düşüşler enflasyon göstergelerini azaltıcı yönde etkilemiştir. Haziran ayında Kapasite kullanım oranındaki nispi azalış, sanayi üretimindeki gerilemenin devam etme olasılığı gelecek dönemde enflasyonu şekillendirecek diğer önemli kriterledir.”
İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından İstanbul için hazırlanan 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksine göre geçen ay, perakende fiyatlar yüzde 0,61, Toptan Eşya Fiyatları Endeksine göre toptan fiyatlar ise yüzde 1,18 oranında azalış gösterdi.
İTO tarafından hazırlanan fiyat indekslerinin, 2012 yılı haziran ayının bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırmasında, perakende fiyatlar yüzde 10,63, toptan fiyatlar yüzde 9,09 oranında yükseldi.
Söz konusu indekslerde 24 aylık serilerden oluşan yıllık ortalama artış hesabına göre, Mayıs 2012’de, 1995 bazlı Ücretliler Geçinme İndeksi yıllık ortalama yüzde 8,64, Toptan Eşya Fiyatları İndeksi yıllık ortalama yüzde 12,53 oranında arttı.