Yedi Sekiz Hasan Paşa (1831 – 1902) Türk mareşal.
Osmanlı Ordusu’nda erlikten mareşalliğe kadar yükselebilen nadir isimlerdendir. 1831’de Çorum’da doğdu. Askerliğine kadar demirci ustası olan babasının yanında çalışıp, askerlik vazifesiyle İstanbul’a gelmiştir. Kırım savaşı’na katılıp ve büyük yararlılıklar göstermiştir. İstanbul’a dönüşünde çavuş olur. Gözüpekliğiyle, daha çok Arnavut ve Çerkeslerin tekelinde olan muhafız alaylarında kendine yer edinir. Muhafız olarak katıldığı bir hac seferi sonrası içinde bulunduğu gemiyi batmaktan kurtarınca, Abdülmecit tarafından mülazımlık (teğmen) payesi verilir.
Abdülaziz’in saltanatında Ağa payesiyle Beşiktaş karakol komutanı olur. Ramazanda yemek yiyip, içki içenleri dövüp sonra Allah ıslah etsin ! diye bıraktığı rivayet edilir. II. Abdülhamit’i devirmek için Çırağan baskınını gerçekleştiren Ali Suavi‘yi bir sopayla kafasına vurarak öldüren Hasan Ağa’ya bu olaydan sonra paşalık (mareşallik) ünvanı verilmiştir. Osmanlı-Rus savaşında Kafkas cephesinde büyük yararlılıklar göstermiştir.
Yedi Sekiz Hasan Paşa’nın adı yakın türk tarihi bağlamında çok tartışılmakla birlikte. Bu ismin okuma yazma bilmediği için verildiğini iddia edenler olmakla birlikte bu gerçeği yansıtmamaktadır, Çorum yerel tarihi bağlamında yapılan araştırmalarda bunun doğru olmadığı kanıtlanmış olup çocukluğunda medrese eğitimi aldığı ortaya çıkarılmıştır. Ancak imzasını Arapça yedi ile sekiz rakamlarını yazıp bu sayıyı bir çizgiyle birleştirdiği doğrudur. Paşa, II. Abdülhamit’in en güvendiği adamlardan (Diğeri Fehim Paşa) olması nedeniyle bu yakıştırmanın yapıldığı düşünülür.
Hasan Paşa 1902’de vefat etti. Geride meşhur namıyla beraber, memleketi Çorum’da, 1894 yılında yaptırttığı 27.5 metre yüksekliğindeki saat kulesi kalmıştır.
İdari anlamda Çorum ve bölgesine etkisi de günümüzde İskilip, Osmancık, Sungurlu gibi yerlerin Çorum Sancağına doğrudan bağlanmasını 1890 yılında sağlaması olmuştur. Ki bu gücün nüfuzunu anlama açısından bilgi vermek gerekirse; İskilip’in nüfusu Çorum’dan daha fazladır o yıllarda.
Hasan Paşa’nın biri yaşlı biri genç iki hanımı varmış. Yaşlı olan eşi Hacı Hatice hanım, genç ve güzel Çerkez eş Hatice Gülnaz’ı, evladı gibi gözetirmiş.
Bugün, Beşiktaş semtindeki tanınmış bir ekmek ve kurabiye fırının adı Yedi Sekiz Hasan Paşa Fırınıdır.
